2021 йилнинг 14 июль куни Ўзбекистонда қайта тикланувчи энергия манбаларини ривожлантиришни жадаллаштириш масалаларига бағишланган халқаро давра суҳбати бўлиб ўтди. Онлайн тарзда бўлиб ўтган тадбир Ўзбекистон ҳукумати, Европа тикланиш ва тараққиёт банки (ЕТТБ) ва Жаҳон банки гуруҳи (ЖБГ) томонидан ташкил этилди.
Тадбирда Энергетика вазирлиги, Инвестициялар ва ташқи савдо вазирлиги, Иқтисодий тараққиёт ва камбағалликни қисқартириш вазирлиги, Молия вазирлиги, Давлат-хусусий шерикликни ривожлантириш агентлиги, саноат компаниялари раҳбарияти ва мутахассислари, ЕТТБ, ЖБГ, Осиё тараққиёт банки ва бошқа халқаро молия институтлари ва халқаро компаниялар вакиллари иштирок этишди.
Давра суҳбатида таъкидланганидек, муҳим нефть-газ захираларига эга бўлган Ўзбекистон айни пайтда паст углеродли энергетикани, жумладан, қуёш, гидро ва шамол энергетикасини ривожлантиришга эътибор қаратишни режалаштирмоқда.
- 2030 йилга бориб электр энергиясини ишлаб чиқариш учун табиий газ сарфини 16,5дан 12,1 миллиард куб метргача камайтиришни режалаштирмоқдамиз. Шу билан бирга, Ўзбекистон Республикаси экологик тоза энергия манбаларини ривожлантириш учун улкан салоҳиятга эга давлат эканини алоҳида таъкидлаймиз. Ҳукуматимиз ва Энергетика вазирлиги кам углеродли энергия стратегиясини, иқлим ўзгаришини ва атмосферага углерод чиқиндиларини камайтиришни жиддий ўрганиб қабул қилмоқда. Шу билан бирга, Халқаро молия институтлари билан биргаликда Ўзбекистон учун электр энергияси таъминотининг ўн йиллик режасини ишлаб чиқдик. Ушбу режани амалга оширишимиз натижасида қайта тикланувчи энергия манбаларинининг улушини 2030 йилга бориб электр энергиясини ишлаб чиқариш умумий ҳажмининг 25 фоизидан кўпроғига етказилади, яъни 5 гигаватт қуёш энергияси ва 3 гигаватт шамол энергиясини ўз ичига олган қўшимча энергия қувватларини яратишга хизмат қилади”, - деди Ўзбекистон Энергетика вазири Алишер Султанов.
Ҳозирги вақтда мамлакатда иссиқхона газлари чиқиндиларини камайтириш ва натижада кам углеродли энергетикани ривожлантириш бўйича улкан режани амалга оширмоқда.
Европа тикланиш ва тараққиёт банки (ЕТТБ) Ўзбекистонни углерод нейтраллигини таъминлаш бўйича “йўл харитаси”ни ишлаб чиқишда қўллаб-қувватлади. Халқаро молия институтлари ушбу йўналишда қайта тикланувчи энергия манбалари (ҚТЭМ) асосида йирик электр станциялари лойиҳаларини ишлаб чиқиш ва амалга ошириш, энергетика тизимини модернизация қилиш, узоқ вақтдан бери фаолият юритаётган электр станцияларини эксплуатация ва модернизация қилиш ҳамда ўзгартириш юзасидан ечимларни жорий этиш бўйича техник кўмак ва ёрдам кўрсатмоқда.
“Ўзбекистонда экологик тоза энергияга ўтиш учун қайта тикланувчи энергия манбаларини ривожлантиришни жадаллаштириш” мавзусидаги халқаро давра суҳбатида мамлакатнинг тоза энергияга ўтиш режалари доирасида ҚТЭМни жорий этиш кўламини кенгайтириш йўллари муҳокама қилинди.
Муҳокама иштирокчилари томонидан стратегия, сиёсат, меъёрий-ҳуқуқий ҳужжатлар, технологиялар, хусусий секторнинг иштироки ва қайта тикланувчи энергия манбаларини ривожлантиришда молиялаштиришнинг инновацион механизмлари соҳасида халқаро илғор тажрибалар кўриб чиқилди. Қайта тикланувчи энергия манбалари учун қулай муҳит яратиш, ҳукуматнинг рақобатбардош улгуржи электр бозорига ўтиш режалари, энергетика секторининг декарбонизацияси, тоза энергияга ўтиш ва бошқалар муҳим масалалар муҳокама қилинди.
Ўзбекистон Республикаси
Энергетика вазирлиги Матбуот хизмати