Жорий йилнинг 18 март куни Москвада бўлиб ўтган МДҲга аъзо давлатларнинг Халқаро иқтисодий форумида Ўзбекистон Энергетика вазирлиги ёқилғи-энергетика комплексида олиб борилаётган ислоҳотларнинг бориши ва мамлакатда “яшил энергетика”ни ривожлантириш бўйича олиб борилаётган ишлар тақдим этилди.
“МДҲ 2022 ХИФ”да Энергетика вазирининг биринчи ўринбосари Азим Ахмедхаджаев тақдимот қилди. Бугунги кунда энергетика комплексида, жумладан, Ўзбекистон нефт-газ саноатида соҳанинг рақобатбардошлиги, унинг энг яхши халқаро стандартлар, хусусан, экологик стандарт талабларига мос келишининг асосий омили бўлган бозор муносабатларига ўтишни жадаллаштириш мақсадида кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилаётганини таъкидлади.
Бугунги кунга келиб нефт-газ соҳасини ислоҳ қилишнинг биринчи босқичи тўлиқ якунланди, унинг давомида “Ўзбекнефтгаз” АЖ бўлинди, компания бошқарув тизимидаги кераксиз оралиқ бўғинларни сезиларли даражада қисқартириш, фаолият доирасида акциядорлик жамиятларини шакллантириш имконини берди. Хусусан, табиий газ сотиб олиш бўйича ягона оператор сифатида белгиланган “Ўзтрансгаз” АЖ “Ўзбекнефтгаз” АЖ таркибидан чиқарилди, “Ҳудудгазтаъминот” АЖ ҳам газ тақсимлаш тармоқларини бошқариш ва якуний истеъмолчиларни газ билан таъминлаш учун алоҳида ташкил этилди.
Самарали нефть ва газ саноатини яратиш “яшил энергетика”нинг ажралмас қисмидир. Мамлакатимиз газ узатиш тизимини модернизация қилиш, газ истеъмолини ҳисобга олиш ва назорат қилишни такомиллаштириш ҳисобига атмосферага чиқинди газлар миқдорини сезиларли даражада камайтириш, газни ташишда йўқотишларни минималлаштириш ва бошқа муҳим ишлар таъминланмоқда.
“Яшил энергетика” ва нефт-газ соҳасидаги ислоҳотлар бир-бири билан узвий боғлиқ. Шундай қилиб, Ўзбекистон 2026 йилга бориб қайта тикланувчи энергия манбалари асосида ишлаб чиқариш ҳажмини 25 фоизга (8 ГВт) оширишни мақсад қилган. Ўз навбатида, қайта тикланувчи энергия манбалари лойиҳалари нафақат бутун дунёда долзарб бўлган яшил кун тартибига амал қилиш, балки газ каби муҳим табиий ресурснинг салмоқли қисмини тежаш имконини беради.
2021 йил Ўзбекистон тарихига 100 МВт қувватга эга бўлган, йилига 252 миллион киловатт-соат электр энергияси ишлаб чиқарадиган, шунингдек, 80 миллион куб метр табиий газ тежаладиган ва атмосферага 160 минг тонна иссиқхона газлари чиқишини олдини оладиган биринчи саноат миқёсидаги қуёш фотоэлектр станциясини ишга тушириш йили сифатида ҳам кирди.
Бугунги кунда қайта тикланувчи энергетика соҳасида ўнлаб янги йирик инвестиция лойиҳалари амалга оширишнинг турли босқичларида турибди. Шу тариқа, апрель ойига қадар Самарқанд вилоятида 100 МВт қувватга эга навбатдаги йирик қуёш фотоэлектр станциясини ишга тушириш режалаштирилган.
Бугунги кунда энергия ресурсларига бўлган талаб таркиби сезиларли даражада ўзгариб бормоқда, хусусан, углеводород ресурсларидан қайта тикланувчи энергия манбаларига ўтиш жараёнида водород энергетикасини ривожлантириш масаласи долзарб бўлиб қолмоқда.
Шундай қилиб, “яшил энергетика”ни ривожлантириш мамлакатимиз ёқилғи-энергетика комплексининг бутун тузилмаси бўйлаб ҳар томонлама давом этиб, Янги Ўзбекистон иқтисодиётини босқичма-босқич карбонсизланиш даражасига яқинлашмоқда.
Ўзбекистон Республикаси
Энергетика вазирлиги Матбуот хизмати
802
