“Sanoat Energetika Guruhi” (SEG) “Kontiki-Exploration” компанияси билан биргаликда Навоий вилоятининг Зарафшон тубсизлигида Ўзбекистондаги энг йирик ўта ёпишқоқ нефть ва битум – “Янги Ўзбекистон” конини топди. Кон Марказий Осиёдаги энг юқори технологияли конлардан бирига айланади.
“Янги Ўзбекистон” конининг битумли нефть захиралари тахминан 100 миллион тоннага баҳоланмоқда. Битумли нефть қазиб олишнинг максимал йиллик даражаси 2025 йилга бориб 1 миллион тоннани ташкил этади. Битумли нефть қазиб олиш даражасини таъминлаш учун йилига 1500 та қудуқ қазиш режалаштирилган. Кейинги 12 йилда конни ўзлаштиришга 2,5 миллиард АҚШ доллари миқдорида сармоя киритилиши тахмин қилинмоқда.
Лойиҳани амалга оширишнинг бошланиши 2021 йилнинг 15 майига тўғри келиб, бунда ушбу муддатда биринчи қидирув қудуғини бурғулаш бошланган эди. Бурғилаш ишлари Самарқанд ва Навоий вилоятлари чегарасида олиб борилмоқда, баҳолаш ва ўзлаштириш қудуқларининг чуқурлиги 400 метрдан 750 метргача. Бурғилаш жараёнида “алб”, “сеноман” ва “турон” даврларига оид шағалтош ва қумтош қатламлари топилган. Уларнинг барчаси нефть, қўшимча ёпишқоқ мой ва битум билан тўйинган бўлиб чиқди.
Юқори ёпишқоқлик туфайли кон нафақат Ўзбекистон Республикаси, балки Марказий Осиё минтақасидаги энг юқори технологияли конлардан бирига айланади. SEG томонидан углеводородларни ишлаб чиқариш учун бир қатор халқаро нефть конлари хизматларини кўрсатувчи компаниялар аллақачон лойиҳага жалб қилинган. Жумладан:
• McDANIEL (Канада) – геологик тадқиқот, технология танлаш, ривожланиш стратегияси ва техник-иқтисодий асослаш;
• BYIS Manufacturing (АҚШ) – қудуқларни буғ сикли билан ишлов бериш технологияси, саноат буғ ҳосил қилиш;
• O‘NEILL Industries (АҚШ) – буғни ишлаб чиқариш ва карбонат ангидрид, азот ва сирт фаол моддалар билан бирга қуйишни ўз ичига олган буғли айланма қудуқларни тозалаш технологияси.
• GenOil (Канада) – битумли мойни “синтетик” нефтга қайта ишлаш технологиясини ишлаб чиқиш, технология лицензиати.
• Energy and Engineering (Россия) – битумли нефтни “синтетик” нефтга қайта ишлаш технологиясининг асосий лойиҳаси.
• Veraton I.T.C. (Россия) – водород термобарокимёвий таъсир қилиш технологияси.
• Қозон Федерал университети (Россия) – петрофизик ядро тадқиқотлари, интрапластик горенже технологиясини ишлаб чиқиш.
“Янги Ўзбекистон конининг очилиши Ўзбекистон Вазирлар Маҳкамасининг 1002-сонли қарорини бажариш доирасида “Sanoat Energetika Guruhi” компаниясининг 2030 йилга бориб нефть қазиб олиш ҳажмини 1,6 миллион тоннага етказиш стратегиясининг бир қисмидир. Бундай кўламдаги лойиҳаларни амалга оширишда биз шунга ўхшаш мой билан ишлай оладиган энг яхши пудратчиларни жалб қиламиз. Бугунги кунда ишлаб чиқаришни йилига 425 минг тоннадан 500 минг тоннагача оширишга эришдик. “Янги Ўзбекистон” конини ўзлаштириш бу кўрсаткичнинг сезиларли даражада ошишига олиб келиши кафолатланган. Шундай қилиб, Ўзбекистон яқин келажакда импорт қилинадиган хом нефтни қисқартириб, ўз хомашёсидан қайта ишланган маҳсулотлар ишлаб чиқариш имкониятига эга бўлади”, — деди “Sanoat Energetika Guruhi” бош директори Шокир Файзуллаев.
“Саёз чуқурликларда нафақат энг йирик кон, балки яна ҳам чуқурроқ суюқ нефтни топишимиз мумкин бўлган янги нефть майдони топилди. Бундан ташқари, Ўзбекистонда углеводородларни қидириш ва топиш зарур бўлган бир қанча қизиқарли тоғлараро ва тоғ олди пасттекисликлар мавжуд”, — деди “ Контики” нефть қидирув компанияси” МЧЖ директори Сергей Астахов.
Ҳозирда маҳсулдор қалинликларни аниқлаш ва битум ва нефть конларини аниқлаш бўйича қидирув ишлари, шунингдек, қазиб олиш усулини аниқлаш бўйича тажриба-синов ишлари олиб борилмоқда.