Energetika vaziri o‘rinbosari Sherzod Xodjayev iqlim o‘zgarishlari va uning energetika tizimiga taʼsiri haqida maʼlumot berdi.
Otabek Bakirov: Iqlim o‘zgarishlarini hozir sezmayotgan odamning o‘zi yo‘q. Iqlim o‘zgarishlari har birimizning hayotimizda o‘zining taʼsirini ko‘rsatayapti. Iqlim o‘zgarishlarining shu tarzda davom etishi, tezlashishi, yoki barqaror tarzda o‘zgarib borishi energetika sohasidagi muammolarni ko‘paytiradimi yoki kamaytiradimi? O‘zbekiston misolida. Yaʼni bu bizga ko‘proq chaqiriq. Imkoniyat emas.
Sherzod Xodjayev: Juda katta chaqiriq. Birinchidan gidroresurslarni kundan-kunga kamayib borayotganini kuzatishimiz mumkin. Yaʼni, gidroenergetikani rivojlantirish kundan-kunga biz uchun qiyinlashib boradi. Bu bir. Ikkinchisi, iqlim o‘zgarishi quyosh radiatsiyasini ko‘p ham o‘zgartirmaydi. Quyosh stansiyalarga salbiz taʼsiri yo‘q. Lekin shamol stansiyalarga taʼsiri bo‘lishi mumkin.
Tasavvur qiling, iqlim o‘zgarishi shunchalik o‘zgarib ketdiki, qaysidir investor kelib 500 mln yoki 1 mlrd dollar sarflab katta shamol elektr stansiyasini qurdi-yu, 10 yildan keyin shamol o‘zining yo‘nalishini o‘zgartirib u yerda esmay qo‘ydi. Taʼsiri bo‘lishi mumkinmi, bo‘lishi mumkin. Bunday holatlar dunyo bo‘yicha juda ko‘p.
Va mana, hozirgi anomal issiq. Balkim bir yilda 20 kun mana shunday anomal issiq bo‘lar. Bir yilda 20 kun anomal sovuq bo‘lar. Lekin tizim mana shu 20 kun issiqqa va 20 kun sovuqqa yetadigan darajada zahirani yaratib qo‘yishi kerak. Balkim 300 kun bu zahira bizga kerak bo‘lmas, zahira uchun mablag‘ sarflaymiz. Generatsiya quvvatlarini yaratamiz, kabellarni demak kattarog‘ini qo‘yishimiz kerak, transformatorlarni kattarog‘ini qo‘yishimiz kerak.
Lekin, oddiy til bilan tushuntirishga harakat qilaman. Siz masalan, O‘zbekiston sharoitida oldingidek uzoq sovuq qishlar yo‘q. Lekin har qanday uyga kirsangiz juda bo‘lmaganda bitta choponi yoki bo‘lmasa kurtkasi yo paltosi bo‘ladi. Bir yilda kiysa balkim bir oy kiyar. Lekin zahirasida bor. Energetika sohasida ham shunday bo‘lishi shart.
736
