Oxirgi 4 yil ichida respublikamizda generatsiya quvvatlarini oshirish maqsadida xalqaro kompaniyalar bilan umumiy qiymati qariyb 5,5 mlrd AQSh dollarga teng, umumiy quvvati 4 ming 400 MVt bo‘lgan 10 ta shamol elektr stansiyasini qurish bo‘yicha elektr energiyasini sotib olish shartnomalari va investitsiya bitimlari imzolandi.
Ushbu loyihalarning ro‘yobga chiqarilishini ta’minlash maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan 7 ta qaror imzolandi.
➖ 2024-yilda (2023-yil yakunida ilk quvvatlar) Tomdi tumanida BAAning “Masdar” kompaniyasi tomonidan quvvati 500 MVt bo‘lgan shamol elektr stansiyasi ishga tushiriladi. Ma’lumot:
BAAning “Masdar” kompaniyasi tomonidan Navoiy viloyatining Tomdi tumanida 500 MVt quvvatli shamol elektr stansiyasini qurish loyihasi doirasida “Goldwind” kompaniyasining (Xitoy) 4,7 MVtli turbinalari o‘rnatildi.
Ma’lumot uchun, ushbu yirik loyiha doirasida jami 111 ta shamol turbinasi o‘rnatiladi.
Umumiy qiymati 600 mln AQSh dollariga teng mazkur loyiha yuz foiz “Masdar” kompaniyasi tomonidan amalga oshiriladi. Elektr stansiyaning ilk quvvatlari joriy yil yakunida ishga tushiriladi va u Markaziy Osiyodagi eng yirik shamol elektr stansiyasi bo‘lib hisoblanadi.
Stansiya to‘liq ishga tushirilgach, yiliga 1 mlrd 752 mln kVt·soat elektr energiyasi ishlab chiqariladi. Buning natijasida yiliga 530 mln kubometr tabiiy gaz tejalishiga erishiladi hamda atmosferaga 700 ming tonna zararli gazlar chiqishining oldi olinadi.
➖ 2024-yilda Buxoro viloyatining Peshku va G‘ijduvon tumanlariida Saudiya Arabistonining “ACWA Power” kompaniyasi tomonidan umumiy quvvati 1000 MVt bo‘lgan 2 ta shamol elektr stansiyasi ishga tushiriladi. Ma’lumot:
Mazkur loyiha doirasida joriy yil 25-iyul kuni Buxoro viloyatida birinchi yirik quvvatli shamol turbinasi o‘rnatildi.
Saudiya Arabistonining “ACWA Power” kompaniyasi tomonidan Buxoro viloyatining Peshku va G‘ijduvon tumanlarida har birining quvvati
500 MVtdan bo‘lgan 2 ta (jami 1000 MVt) shamol elektr stansiyasi qurilmoqda. Mazkur loyiha doirasida 2023-yil 25-iyul kuni “Envision” kompaniyasining (Xitoy) birinchi 6,5 MVt quvvatli turbinasi o‘rnatildi. Turbina minorasining balandligi 100 metr, shamol parraklarining har biri esa 84 metrni tashkil qiladi.
Umumiy qiymati 1 mlrd 300 mln AQSh dollariga teng mazkur loyiha yuz foiz “ACWA Power” kompaniyasi tomonidan amalga oshiriladi. Ushbu yirik loyiha doirasida jami 158 ta mana shunday shamol turbinalari o‘rnatiladi.
Mazkur elektr stansiyalarining ilk quvvatlari 2025-yilda ishga tushiriladi.
Stansiyalar to‘liq ishga tushirilgach, yiliga 3 mlrd 500 mln kVt·soat elektr energiyasi ishlab chiqariladi. Buning natijasida yiliga 1 mlrd 061 mln kub metr tabiiy gaz tejalishiga erishiladi hamda atmosferaga 1 mln 400 ming tonna zararli gazlar chiqishining oldi olinadi.
Loyiha doirasida uzunligi 260 km bo‘lgan 500 kV kuchlanishli elektr uzatish tarmoqlari va 2 ta 500 kV kuchlanishli ochiq taqsimlash qurilmalari quriladi. Mazkur elektr uzatish tarmoqlari energetika tizimining shimoli-g‘arbiy (Qoraqalpog‘iston Respublikasi va Xorazm viloyati) hamda janubi-g‘arbiy (Buxoro va Navoiy viloyatlari) qismlarining bog‘lanishini mustahkamlaydi.
➖ 2025-yilda Saudiya Arabistonining “ACWA Power” kompaniyasi tomonidan Qoraqalpog‘iston Respublikasining Qorao‘zak tumanida quvvati 100 MVt bo‘lgan shamol elektr stansiyasi ishga tushiriladi. Ma’lumot:
Saudiya Arabistonining “ACWA Power” kompaniyasi bilan Qoraqalpog‘iston Respublikasida quriladigan 100 MVt quvvatga ega shamol elektr stansiyasi loyihasiamalga oshirilmoqda. Loyihaning qiymati 108 million AQSh dollarini tashkil etadi.
Qorao‘zak shamol elektr stansiyasi loyihasi O‘zbekistondagi birinchi shamol energetikasi loyihasi bo‘lib, uning investori ochiq tender natijalariga ko‘ra tanlangan “ACWA Power” kompaniyasi bir kVt·soat elektr energiyasi uchun 2,5695 AQSh sent tarifini taklif qilib, tenderda g‘olib chiqqan.
Mazkur elektr stansiya 2025-yilda ishga tushirilishi rejalashtirilgan.
➖ 2026-yilda Xitoyning “Liaoning Lide” kompaniyasi tomonidan Buxoro viloyatining G‘ijduvon tumanida tumanida quvvati 600 MVt bo‘lgan shamol elektr stansiyasi ishga tushiriladi. Ma’lumot:
Xitoyning “Liaoning Lide” kompaniyasi bilan Buxoro viloyatining G‘ijduvon tumanida quriladigan 600 MVt quvvatga ega shamol elektr stansiyasi loyihasiamalga oshirilmoqda. Loyihaning qiymati 720 million AQSh dollarini tashkil etadi.
Mazkur elektr stansiya 2026-yil yakuniga qadar ishga tushirilishi, yiliga
2,1 mlrd kVt·soat elektr energiyasi ishlab chiqarishi va buning natijasida yiliga 637 mln kub metr tabiiy gaz tejalishi rejalashtirilgan. Loyihalarning umumiy qiymati 720 mln AQSh dollarini tashkil etadi.
➖ 2027-yilda Qoraqalpog‘iston Respublikasining Qo‘ng‘irot tumanida Saudiya Arabistonining “ACWA Power” kompaniyasi tomonidan har birining quvvati 500 MVtdan bo‘lgan 3 ta shamol elektr stansiyasi ishga tushiriladi. Ma’lumot:
Mazkur yirik quvvatli shamol elektr stansiyalarii 2027-yilda ishga tushirilishi, yiliga 5,2 mlrd kVt·soat elektr energiyasi ishlab chiqarishi va buning natijasida yiliga 1,5 mlrd kub metr tabiiy gaz tejalishi rejalashtirilgan. Loyihalarning umumiy qiymati 2 mlrd 041 mln AQSh dollarini tashkil etadi.
Ahamiyatlisi, stansiyada 300 MVt/550 MVt·soat energiya saqlash batareyalari (akkumulatorlar) o‘rnatiladi. Ushbu batareyalar shamol turbinalaridan chiquvchi o‘zgaruvchan elektr energiyasini rostlab beradi.
➖ 2027-yilda Samarqand viloyatining Bulung‘ur tumanida Xitoyning “Universal Energy” kompaniyasi tomonidan quvvati 500 MVtdan bo‘lgan shamol elektr stansiyasi ishga tushiriladi. Ma’lumot:
Mazkur yirik quvvatli shamol elektr stansiyasi 2027-yilda ishga tushirilishi, yiliga 1,7 mlrd kVt·soat elektr energiyasi ishlab chiqarishi va buning natijasida yiliga 530 mln kub metr tabiiy gaz tejalishi rejalashtirilgan. Loyihaning umumiy qiymati 600 mln AQSh dollarini tashkil etadi.
➖ Tender jarayonidagi loyiha: Qoraqalpog‘iston Respublikasining Beruniy tumanida quvvati 200 MVt bo‘lgan shamol elektr stansiyasini qurish bo‘yicha tender tanlovi davom etmoqda.
Loyiha doirasida bir soat davoimda 100 MVt quvvat beradigan energiya saqlash batareyalari hamda yuqori kuchlanishli elektr tarmoqlari quriladi. Loyihalarning boshlang‘ich umumiy qiymati 250 mln AQSh dollarini tashkil etadi.
Mazkur stansiyani 2025-yil yakuniga qadar ishga tushirilishi rejalashtirilgan.
O‘zbekiston Respublikasi
Energetika vazirligi Axborot xizmati
117
