Ўзбекистонда Энергетика вазирлиги томонидан халқаро экспертларни жалб қилган ҳолда паст углеродли ривожланиш миллий стратегияси ишлаб чиқилмоқда.
Ҳужжат атроф-муҳитга салбий таъсир кўрсатувчи иссиқлик газларини кам миқдорда чиқарадиган электр энергиясини ишлаб чиқаришга ўтиш йўлларини акс эттиради.
Май ойининг бошида Ўзбекистонда Осиё тараққиёт банки ва Жаҳон банки иштирокида мамлакатни 2030 йилга қадар электр энергияси билан таъминлаш Концепцияси қабул қилинди. Ҳужжат мавжуд электр станцияларни модернизация қилиш, қайта тикланувчи энергия манбалари ва атом электр стантсиялари ҳисобига электрогенерациянинг янги турларини яратишни назарда тутади. Бу чора-тадбирлар 2030 йилга келиб иссиқлик газларининг атроф-муҳитга ажралишини 2010 йилга нисбатан 10 фоизга қисқартириш имконини беради.
Ҳозирги кунда мазкур ҳужжат асосида Ўзбекистон кам углеродли миллий энергетика стратегияси ишлаб чиқилмоқда ва уни тайёрлашда Европа тикланиш ва тараққиёт банки экспертлари иштирок этмоқда. Стратегия бир томондан, мамлакатни электр энергияси билан таъминлаш муаммосини ҳал қилиш, иккинчи томондан, атроф-муҳитга салбий таъсирни қисқартириш учун зарур ҳисобланади.
– Кам углеродли энергетикага ўтиш стратегияси мамлакат энергетика тизимини моделлаштириш усуллари ва истиқболга мўлжалланган тараққиётнинг тахминий сценарийлари ёрдамида ишлаб чиқилмоқда. Бу билан Corporate Solutions халқаро консалтинг компанияси шуғулланмоқда. Шу билан бир вақтда биз Германия, Испания, Япония тажрибасини ўрганмоқдамиз. Бироқ, бу мамлакатлар тажрибасини Ўзбекистон шароитида тўлиқ равишда қўллаш мумкин эмаслигини ҳам эътиборда тутмоқ лозим. Бизнинг мамлакатимиз учун халқаро тажрибадан максимал равишда фойдаланган ҳолда ривожланишнинг индивидуал режаси танланади, – дея таъкидлади Ўзбекистон Энергетика вазири Алишер Султонов.
Мамлакатда энергия ишлаб чиқариш тизими эскирган ва самараси ҳам паст даражада бўлиб, табиий газ ва чекланган гидроэнергетик ресурсларга бутунлай тобе ҳолатдадир. Бу вазиятда муаммолар қуёш, шамол ва сув каби муқобил энергия манбаларини ривожлантириш, шунингдек, мамлакат энерготизимига атом энергетикасини киритиш орқали ҳал қилиниши мумкин. Генерациянинг бу барча кўринишлари атроф-муҳитга карбонат ангидрид газини кам ажратувчи электр энергиясини ишлаб чиқариувчи гуруҳига киради, Атом энергияси ҳам минимал карбонат ангидрид чиқиндилари билан энергия ишлаб чиқариш гуруҳига киради, шу билан бирга у мамлакатни саноат миқёсида узлуксиз ва сифатли электр энергияси билан таъминлаш имконини беради.
Стратегия кам углеродли энергетикага ўтишнинг уч сценарийсини акс эттиради, ҳужжатнинг таъсирчанлигини ошириш учун эса қайта тикланувчи энергия манбалари асосида генерацияни, хусусан, қуёш энергиясини ривожлантиришга алоҳида аҳамият берилади. Режалар инвесторлар маблағлари ҳисобига амалга оширилади.
Режага кўра, 2030 йилга келиб Ўзбекистонда умумий қуввати 3 ГВт бўлган шамол электростанциялари, қуввати 5 ГВт бўлган қуёш электростанциялари, шунингдек, қуввати 2,4 ГВт бўлган атом электр станциялари қурилиши кутилмоқда.
Энергетика вазирлиги Матбуот хизмати
957
414
