Ўзбекистонда қайта тикланадиган энергия манбалари (ҚТЭМ) асосида электр энергиясини генерация қилиш соҳасида давлат-хусусий шерикчилиги (ДХШ) шартларида инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш доирасида аукцион савдолари регламенти тасдиқланди.
ДХШ шартларида ҚТЭМ инвестиция лойиҳаларини амалга ошириш доирасида бошланғич баҳони пасайтириш бўйича аукцион савдолари механизмини жорий этиш зарурати биринчи навбатда республика иқтисодий манфаатлари билан изоҳланади.
Мазкур рақобат танлови механизми танлов жараёнини рақамлаштириш ва сўнгги қарор қабул қилишда коррупциявий омилларни бартараф этган ҳолда инсон омилини камайтиришга қаратилган бўлиб, бу пировардида қайта тикланадиган энергия учун янада минимал тарифларни олишга олиб келади.
ҚТЭМ бўйича Халқаро агентлик (IRENA) маълумотларига кўра, дунёдаги 100 дан зиёд мамлакат томонидан ҚТЭМ билан боғлиқ лойиҳаларни амалга ошириш учун онлайн аукцион механизми жорий этилган. 2010-2018 йиллар давомида аукцион савдолари натижаларига кўра, қуёш электр станциялари учун ўртача электр энергияси нархи 74 фоизга, шамол электр станциялари учун электр энергияси нархлари 30 фоизга камайган бўлиб, бу ўз навбатида “яшил тарифлар” (давлат бюджети) ҳисобидан ҚТЭМ йирик объектларининг субсидия олишни рад этишларига хизмат қилди.
Халқаро энергетика агентлиги (IEA) маълумотларига кўра, 2012-2017 йиллар давомида аукцион савдолари асносида умумий қуввати 152 ГВт бўлган лойиҳаларни амалга ошириш учун ғолиблар аниқланган бўлса, 2018-2023 йилларда эса бу кўрсаткич қарийб 500 ГВтни ташкил этади.
Мазкур механизмнинг жорий этилиши шунингдек Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 8 январдаги 5614-сон фармони 1-иловасининг 2.10 ва 2.11 бандларида, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 22 августдаги 4422-сон қарори 2-иловасининг 16 бандида, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2019 йил 4 октябрдаги 4477-сон қарори 1-иловаси ва Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 10 июлдаги 4779-сон қарорининг 8 бандида кўзда тутилган.
Регламент билан қуйидаги ҳавола орқали танишиш мумкин.
Ўзбекистон Республикаси
Энергетика вазирлиги Матбуот хизмати
922
